Adam J. Fiok (1933-2000)

Adam Jan Fiok urodził się 24 czerwca 1933 roku w Warszawie. Pracę w Politechnice Warszawskiej rozpoczął w roku 1954 roku jako zastępca asystenta naWydziale Łączności (obecnie – Elektroniki i Technik Informacyjnych). Tu uzyskał dyplomy inżyniera (1955) i magistra (1959) oraz stopnie doktora (1964) i doktora habilitowanego (1974). W 1991 roku otrzymał tytuł naukowy profesora. W latach 1959-1964 był zatrudniony na stanowisku starszego asystenta, 1964-1974 – adiunkta, 1974-1991   docenta, 1991-1999 – profesora nadzwyczajnego. Po przejściu na emeryturę (1999) pracował na pół etatu na stanowisku profesora zwyczajnego. Działalność rozpoczętą w Katedrze Urządzeń Radiotechnicznych kontynuował w Instytucie Radioelektroniki, m.in. w Zakładach Telewizji, Radiokomunikacji, Elektroakustyki i Miernictwa Piezoelektrycznego (Zakładem Elektroakustyki kierował w latach 1978-1982, a Zakładem Miernictwa Piezoelektrycznego w latach 19850-1997).

Aktywnie uczestniczył w życiu Uczelni i Wydziału, pełniąc m.in. funkcje zastępcy dyrektora Instytutu Radioelektroniki (ds. dydaktycznych w latach 1975-1978 i ds. nauki w latach 1981-1984) i uczestnicząc w pracach licznych komisji Rady Wydziału.

Główną dziedziną działalności naukowej Adama J. Fioka było miernictwo radioelektroniczne, a w szczególności modelowanie oraz teoria i zastosowania transmisyjnych metod pomiarów dwójników rezonansowych. Tematyce modelowania i pomiarów poświęcona była większość z jego ponad 120 publikacji naukowych, a także wiele wystąpień na konferencjach i sympozjach międzynarodowych.

Adam J. Fiok był twórcą i wieloletnim szefem zespołu naukowo-badawczego opracowującego i wdrażającego metody oraz systemy pomiarowe stosowane w różnych obszarach radioelektroniki; były to m.in.: cyfrowe mierniki częstotliwości i fazy (we wczesnych latach sześćdziesiątych); unikalny system do badań jonosfery poprzez pomiar zmian częstotliwości sygnałów sztucznych satelitów Ziemi (w końcu lat sześćdziesiątych); rodzina systemów do produkcyjnych pomiarów rezonatorów kwarcowych (opracowywanych w latach 1974-91); systemy do homologacyjnych pomiarów urządzeń radiokomunikacyjnych (w latach dziewięćdziesiątych).

Przez 46 lat Adam J. Fiok prowadził intensywną działalność dydaktyczną. Wykładał m.in.: „Urządzenia telewizyjne”, „Podstawy telewizji” (1976-1986), „Miernictwo radioelektroniczne” (1980-2000), „Miernictwo elektroakustyczne” (1981-1984) oraz ”Światło i barwę w telewizji”(1992-1998). Był wymagającym, ale lubianym nauczycielem. W wykładach chętnie odwoływał się do doświadczeń z własnej praktyki projektowej, konstrukcyjnej i pomiarowej. W każdym studencie starał się widzieć młodszego kolegę, któremu należy służyć wiedzą, doświadczeniem i radą.

Był promotorem 5 rozpraw doktorskich (4 z nich zostały uznane za wyróżniające się) i opiekunem ponad 100 prac magisterskich.

Adam J. Fiok był autorem i współautorem książek, z których korzystają kolejne pokolenia studentów i inżynierów: Są to: Telewizja – podstawy ogólne, Wydawnictwa Komunikacji i Łączności, Warszawa (2 wydania) 1992 i 1997; Mała encyklopedia metrologii, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1989 (Adam J. Fiok był jednym z trzech koordynatorów wydania i autorem wielu haseł), J. Ebert, A.J. Fiok, Obliczanie wzmacniaczy i generatorów mocy wielkiej częytotliwości, Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa 1971; A.J. Fiok, M. Rusin, Podstawy telewizji (skrypt), Wydawnictwa Politechniki Warszawskiej, Warszawa 1983.

Wielką pasją Adama J. Fioka była działalność w organizacjach naukowych i technicznych. Odegrała ona ogromną rolę w procesie konsolidacji polskiego środowiska metrologicznego oraz promocji dorobku polskiej metrologii na forum międzynarodowym. W Komitecie Metrologii i Aparatury Naukowej Polskiej Akademii Nauk pełnił funkcje sekretarza naukowego (1987-1989) i wiceprzewodniczącego (1989-1995). W Międzynarodowej Konfederacji Pomiarów IMEKO był przez wiele lat członkiem Rady Generalnej i Kolegium Redakcyjnego Kwartalnika „Measurement”, a także inicjatorem i jednym z założycieli Komitetu Technicznego TC-4 IMEKO (zajmującego się pomiarami wielkości elektrycznych), wieloletnim przewodniczącym tego Komitetu (1989-1998), a od 1998 roku – przewodniczącym honorowym. W Polskim Stowarzyszeniu Pomiarów Automatyki i Robotyki POLSPAR był m.in. wiceprzewodniczącym Stowarzyszenia i przewodniczącym Komitetu Pomiarów (1992-2000). W Polskim Towarzystwie Elektrotechniki Teoretycznej i Stosowanej był ostatnio członkiem Zarządu Oddziału Warszawskiego. Przez wiele lat był również członkiem Komitetu Naukowego Międzyuczelnianych Konferencji Metrologów.

W latach siedemdziesiątych Adam J. Fiok aktywnie działał w wydziałowych i uczelnianych organach Związku Nauczycielstwa Polskiego, był także jednym z inicjatorów i wiceprzewodniczącym środowiskowej Sekcji Nauki ZNP, grupującej przedstawicieli pracowników szkolnictwa wyższego i nauki z całej Warszawy.

Jego działalność naukowa, dydaktyczna i organizacyjna została uhonorowana m.in. Złotą Odznaką „Zasłużony dla Politechniki Warszawskiej”, Medalem Komisji Edukacji Narodowej (1976), Złotym Krzyżem Zasługi (1975), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1984), a także licznymi nagrodami Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego i Ministra Edukacji Narodowej (m.in. w latach 1972, 1975, 1986 i 1992), Rektora Politechniki Warszawskiej oraz Naczelnej Organizacji Technicznej.

Zmarł 4 września 2000 roku w Warszawie.