| Międzynarodowa
Unia Nauk Radiowych URSI |
|
Nauki radiowe to dziedzina
wiedzy i badań obejmująca wszelkie zagadnienia dotyczące pól i
fal elektromagnetycznych. Międzynarodowa Unia Nauk
Radiowych (URSI - Union Radio-Scientifique Internationale;
International Union
of Radio Science) jest organizacją naukową (non-profit), która
ma w skali międzynarodowej
inicjować i koordynować studia, badania oraz wymianę naukową w zakresie
nauk
radiowych; wchodzi w skład Międzynarodowego Stowarzyszenia Unii
Naukowych (ICSU
- International Council for Science). URSI
ma następujące zasadnicze cele działania:
Historia URSI sięga początków
radiokomunikacji. Na początku XX w. królowie Belgii Leopold II,
a potem Albert
I byli zainteresowani zorganizowaniem łączności na terenie Konga,
wówczas
belgijskiej kolonii. Rozwijająca się radiokomunikacja wydawała się
dobrym
rozwiązaniem. Początki były jednak nieudane. Dalsze próby
zlecono Robertowi
Goldschmidtowi, doktorowi chemii, bankierowi i wynalazcy. W 1911 r.
powstało
pierwsze połączenie radiowe na terenie Konga, organizowano także
łączność
pomiędzy Belgią i Kongiem. Łączność nie była stabilna, a Goldschmidt
doszedł do
wniosku, że konieczne są szerokie międzynarodowe badania dotyczące
radia. W
efekcie, w październiku 1913 r. zorganizowano spotkanie w pałacu
królewskim w Laken,
w Brukseli, na którym powołano ”Commission provisoire
internationale de télégraphie
sans fil scientifique”. W spotkaniu uczestniczyło dziewięciu
przedstawicieli z
siedmiu państw; król Albert I został honorowym przewodniczącym
nowej
organizacji. Drugie zebranie Komisji odbyło się już w kwietniu 1914 r.,
zmieniono nazwę na ”Commission internationale de
télégraphie sans fil
scientifique”, powołano komitety narodowe we Francji, Anglii i Belgii,
uzgodniono pierwszy program badawczy. Po I wojnie światowej podejmowano
inicjatywy
współpracy międzynarodowej, szczególnie w nauce; powstała
”International
Research Council” (obecnie ICSU), której pierwszy zjazd odbył
się w Brukseli w
1919 r. „Komisja” z 1913 r. została reaktywowana i weszła w skład IRC
jako
”Union internationale de radiotélégraphie scientifique”.
R. Goldschmidt był w
latach 1919–1935 sekretarzem Generalnym URSI. Pierwsze Zgromadzenie Generalne URSI
odbyło
się w 1922
r. w Brukseli. Zasadnicza struktura organizacji Unii jaką
wówczas przyjęto
obowiązuje nadal. Członkami URSI są Komitety Narodowe
powoływane przy Akademiach Nauk lub równorzędnych organizacjach.
Każdy Komitet
Narodowy jest reprezentowany w Radzie Unii (URSI Council), która
wybiera władze
i podejmuje zasadnicze decyzje dotyczące działań Unii. Zasadniczym
wydarzeniem
w życiu URSI są organizowane co 3 lata Zgromadzenia Generalne.
Zgromadzenie
jest międzynarodową konferencją naukową, ale jednocześnie w czasie
Zgromadzenia
obraduje Rada Unii, która wybiera władze na najbliższe trzy lata
i podejmuje wszystkie
istotne decyzje. Władze Unii (Board of Offcers) tworzą: Prezydent, Były
Prezydent
(prezydent z ubiegłej kadencji), czterech Wiceprezydentów i
Sekretarz Generalny.
Pomiędzy Zgromadzeniami działalnością URSI zarządza Sekretarz Generalny
i
Sekretariat, który mieści się Gandawie, w Belgii. Działalność naukowa Unii jest
zorganizowana w
Komisjach, z których każda zajmuje się wybranym obszarem nauk
radiowych. Każdy Komitet
Narodowy ma przedstawiciela w każdej Komisji. W czasie Zgromadzenia
Generalnego
przedstawiciele Komitetów Narodowych wybierają Światowych
Przewodniczących i
Wiceprzewodniczących Komisji URSI na najbliższe 3 lata, ustalają także
program
działania Komisji. Obecnie
URSI ma następujące Komisje Naukowe: o
Komisja
A: Metrologii
Elektromagnetycznej (Electromagnetic Metrology) o
Komisja
B: Fal
i pól elektromagnetycznych (Fields and Waves) o
Komisja
C: Sygnałów
i Systemów (Signals and Systems) o
Komisja
D: Elektroniki
i fotoniki (Electronics and Photonics) o
Komisja
E: Szumów
i zakłóceń elektromagnetycznych (Electromagnetic Noise and
Interference) o
Komisja
F: Propagacji
fal i teledetekcji (Wave Propagation and Remote Sensing) o
Komisja
G :
Propagacji fal radiowych w jonosferze (Ionospheric Radio and
Propagation ) o
Komisja
H : Fal
w plaźmie (Waves in Plasmas) o
Komisja
J : Radioastronomii
(Radio Astronomy) o
Komisja
K :
Elektromagetyzm w biologii i medycynie (Electromagnetics in Biology and
Medicine) URSI wspiera organizację konferencji
naukowych,
inicjuje i popiera międzynarodowe programy badawcze. Szczególną
uwagę poświęca
się wspieraniu rozwoju nauk radiowych w krajach słabo rozwiniętych i
programom
wspierania i promowania młodych naukowców. Przy okazji każdego
Zgromadzenia Generalnego
Unia przyznaje swoje nagrody za wybitne osiągnięcia naukowe dotyczące
nauk
radiowych: o
The
Balthasar
Van
der Pol Gold Medal o
The
John Howard Dellinger Gold Medal o
The Appleton Prize o
The
Booker
Gold
Medal o
The
Issac
Koga
Gold Medal Podstawową
publikacją
URSI
jest The
Radio Science Bulletin
(kwartalnik wydawany w marcu, czerwcu, wrześniu i
grudniu) który zawiera arykuły naukowe związane z tematyką
Komisji URSI, a
także komunikaty i informacje z życia Unii. Od września 2002 r.
elektroniczna
wersja pisma jest bezpłatnie dostępna w internecine. Polska ma znaczący wkład w
działalność URSI. Następujący naukowcy pełnili funkcje we władzach URSI: Wiceprezydentami
URSI byli: o Prof. J. Groszkowski, w latach 1966 - 1972 o Prof. A. Smoliński, w latach 1978 - 1984 o Prof. A. Wernik, w latach 1999 - 2005 Światowymi Przewodniczącymi
Komisji Naukowych URSI byli: o Prof. A. Smoliński, Komisja D, w latach 1975 - 1977 o Prof. S. Hahn, Komisja A, w latach 1984 -1986 o Prof. A. Wernik, Komisja G, w latach 1990 - 1992 W 1972 r. w Warszawie odbyło się
Zgromadzenie
Generalne URSI |